Natuurlijke personen die een zelfstandige activiteit uitoefenen, hebben in België de keuze tussen twee ondernemingsvormen: een eenmanszaak of een vennootschap.
Deze keuze heeft belangrijke fiscale gevolgen. Hieronder volgt een handig overzicht om u verder te helpen in uw keuze tussen starten met een eenmanszaak of vennootschap:
| Eenmanszaak | Vennootschap | Werknemer in een bedrijf | |
| Wat? | Een eenmanszaak is een ondernemingsvorm waarbij de ondernemer de enige eigenaar en verantwoordelijke is voor het bedrijf. | Een vennootschap is een aparte juridische entiteit die wordt gevormd door één of meer personen die hun middelen, kennis en arbeid samenbrengen om een gemeenschappelijk doel te bereiken. | Geen zelfstandig statuut: u krijgt een verloning uitbetaald door het bedrijf waar u werkt. |
| Aansprakelijkheid | Er is geen onderscheid tussen het privévermogen en het zakelijk vermogen van de ondernemer. Dit betekent dat de ondernemer persoonlijk aansprakelijk is voor alle schulden die gemaakt worden met de onderneming. | Er is een scheiding tussen het vermogen van de vennootschap en dat van de aandeelhouders. Dit betekent dat de aandeelhouders enkel aansprakelijk zijn voor het bedrag dat ze hebben ingebracht in de vennootschap. | Niet van toepassing |
| Personenbelasting | Als zelfstandige in een eenmanszaak wordt er personenbelasting op het belastbaar inkomen betaald; dat is de winst die overblijft ná aftrek van beroepskosten. Het tarief van de inkomstenbelasting stijgt progressief naarmate het inkomen toeneemt. Er is ook gemeentebelasting verschuldigd. | Als (zelfstandige) bedrijfsleider zal er een bezoldiging uitgekeerd worden uit de vennootschap. De bezoldiging is belastbaar in de personenbelasting aan de progressieve tarieven. Er is ook gemeentebelasting verschuldigd. Idem zoals bij een werknemer kunnen er kosten bewezen worden, of kan er gekozen worden voor het kostenforfait (welke veel lager is dan bij een werknemer). | De bezoldiging wordt belast in de personenbelasting. Er kunnen kosten worden bewezen, of er kan geopteerd worden voor het kostenforfait om de belastbare basis omlaag te krijgen. Het tarief van de inkomstenbelasting stijgt progressief naarmate het inkomen toeneemt. Er is ook gemeentebelasting verschuldigd. |
| Vennootschapsbelasting | Niet van toepassing | In een vennootschap betaalt de onderneming vennootschapsbelasting op de winst die ze heeft gemaakt. Dit tarief is momenteel 25% voor de meeste vennootschappen. Een verlaagd tarief van 20% is ook mogelijk onder bepaalde voorwaarden. | Niet van toepassing |
| Dividenduitkering | De winst van de eenmanszaak, ná aftrek van de verschuldigde personenbelasting, kan zonder bijkomende belasting privé worden gebruikt. | Er moet nog roerende voorheffing betaald worden op een winstuitkering. Het tarief hiervan varieert van 0% tot 30% naargelang de omstandigheden. | Niet van toepassing |
| Vennootschapsbijdrage | Niet van toepassing | Er moet jaarlijks een vennootschapsbijdrage worden betaald aan het sociaal verzekeringsfonds. Deze bijdrage is afhankelijk van het balanstotaal van de vennootschap. | Niet van toepassing |
| Sociale bijdragen | Als zelfstandige moeten er sociale bijdragen betaald worden aan een sociaal verzekeringsfonds. Deze bijdragen zijn in een eenmanszaak hoger dan in een vennootschap. Dit komt omdat in een eenmanszaak het resultaat bepalend is voor de berekening van de sociale bijdragen. Deze bijdragen zijn lager dan wanneer u een gewone werknemer bent, maar dit zorgt er ook voor dat er minder dekking is: u heeft geen gewaarborgd inkomen bij ziekte/invaliditeit. | Als zelfstandige bestuurder van een vennootschap, bent u ook sociale bijdragen verschuldigd. Dit is hetzelfde als in een eenmanszaak, alleen worden de bijdragen berekend o.b.v. uw netto-inkomen (het toegekende loon i.p.v. op de netto winst zoals bij een eenmanszaak). | De werkgever houdt RSZ in op het loon: – Werkgeversbijdrage: 25% – Werknemersbijdrage: 13,07% Hierdoor is er een verzekering tegen kleine en grote risico’s (tandartsbezoek, ziekenhuisopname, …), worden er ook pensioenrechten opgebouwd en is er gewaarborgd inkomen bij ziekte/invaliditeit. Pensioensparen is mogelijk, maar bijkomend VAPZ of IPT is enkel voorbehouden aan de zelfstandigen. Het wettelijk pensioen is hoger als werknemer, dan als zelfstandige. |
| Voordelen | Goedkoper op te richten Minder formaliteiten Goede ondernemingsvorm om te starten wanneer de opbrengsten/kosten minder zeker zijn | Beperkte aansprakelijkheid Vanaf een bepaalde winsthoogte is er minder belasting te betalen Flexibele vorm om geld op een zo fiscaal vriendelijke manier naar uw privévermogen te halen | Werkzekerheid (vb. bij langdurige ziekte) Groter wettelijk pensioen mogelijk Werkgever regelt de meeste zaken voor u Doorbetaling bezoldiging tijdens verlof/ziekte |
Ieder geval is anders. Daarom zijn de hiervoor vermelde voor- en nadelen enkel richtinggevend. Ons kantoor helpt u graag verder.
